De Kunst-aan-huis open-atelierroute Lauwersland is alweer achter de rug. Dit jaar volledig aan mij voorbij gegaan, maar volgend jaar, als atelier en expositieruimte zijn ingericht, ben ik zelf een van de deelnemers.

Vanmorgen in De Volkskrant een rouwadvertentie van bestuur en directie van Tresoar in Leeuwarden en Uitgeverij Bornmeer van De Gordyk bij het overlijden van de dichter

Tsjêbbe Hettinga

Geen geboorte- of overlijdensdatum. En dat is goed: een groot dichter is van alle tijden.


Van hem gebruikte ik een paar regels uit de bundel Platina de zee bij de installatie Orfeus uit 2007. Die bundel  is niet alleen een boek, maar ook een cd. Gelukkig: nu kunnen we hem blijven horen, wat in Hettinga's geval nog mooier is dan hem lezen. Saluut!

Ik heb gordelroos, in mijn gezicht. En dat is gaan ontsteken. Pijn, jeuk, en vieze korsten op mijn onderlip en mijn rechterwang. Ik zie er uit als een zwerver.

Ik lees Dit zijn de namen van Tommy Wieringa. Dat gaat over, onder andere, vluchtelingen die maandenlang over de steppe dwalen en onderweg steeds meer vervuilen, verhongeren, verloederen. En hoe in die drab op de bodem van het mens-zijn een cultus kan groeien. Het gaat over de smerige praktijken van de mensenhandel. En over de vraag hoe je het vuil van het leven van je afwast.

Terwijl ik lees voelt het alsof die twee dingen met elkaar te maken hebben: alsof de viezigheid, de besmettelijkheid, de vunzigheid van het bestaan zich aftekenen op mijn gezicht. Dat is natuurlijk niet zo. Maar zo werkt de menselijke geest.

Ik heb een kunstenares gekend met chronische klachten aan het maagdarmstelsel. Ze maakt eindeloos veel panelen met labyrintachtige structuren. Maar het verband tussen die twee is ze zich niet bewust. Daarom gaat ze maar door, ze vernieuwt zich niet. En ze wordt niet beter(!).

En weer gebeurde het: iemand raakte de weg kwijt in dit huis! Reina B. van theehuis Yke Muoi (ik leerde haar jaren geleden kennen in een heel andere setting) kwam een bakkie koffie halen. Weer op weg naar buiten slaakte ze de kreet: "Waar ben ik ook al weer binnen gekomen? Waar is de voordeur?!"

En de zoveelste chauffeur van Taxi NOF (dit keer moest ik naar de tandarts in Dokkum) - ik zag hem voorbijrijden over de Buorren, en even later over de Achterwei. Toen ik naar buiten rende reed hij terug over de Achterwei en weer de Buorren op. Daar trof ik hem aan, op de bushalte, turend op zijn TomTommetje.

Het huis is onvindbaar, en binnen verdwaal je. Dit is een doolhof, hier ben ik thuis!