De verhuizing komt eraan, maar het duurt allemaal weer veel langer dan ik gedacht, of gehoopt had. Morgen wordt het toekomstige grote atelier professioneel gereinigd, en vindt er overleg plaats over schilder- en behang werk in de woonkamer en nog wat klussen in en om het huis. Wat er al wél is: een etspersje! In één moeite door ook maar even op de kop getikt. Als het 's winters te koud is om in het grote atelier te werken, kan ik altijd aan de gang in het kleine atelier: tekenen, kalligraferen, en voortaan dus ook grafisch werk. Ik heb er zin an!

In Historisch Centrum Leeuwarden, in de Eekhoffzaal, is momenteel de expositie Saskia, meer dan Rembrandts muze te zien: een collectie moderne schilderijen geïnspireerd op Saskia van Uylenburgh, de vrouw en muze van Rembrandt. Ze komt er in de geschiedschrijving bekaaid van af. Een eenvoudige Hollandse boerendochter, dat is het beeld dat we van haar hebben. Dat was ze niet: ze was afkomstig uit het noordwesten van Friesland, en haar vader was verbonden aan de toenmalige Academie van Franeker, in de zeventiende eeuw een vermaarde universiteit. Haar betekenis voor Rembrandt als persoon, maar ook als schilder, wordt sterk onderschat. Daarom wordt ze deze winter hier in Leeuwarden voor het voetlicht gehaald. 

Hennie Dijk maakte, in dit verband, van mij en nog een aantal kunstenaars/ressen (onder andere van onze kunstenaarsgroep ARTchipel) een schets in de trant van een tekening die Rembrandt, kort voor hun huwelijk,  maakte van Saskia. Ik zat daar dus als Saskio. Wie van deze twaalf ben ik?

"Niet alleen je werkruimte is je atelier - je state of mind, je state of being zelfs, zijn 't nog veel meer!" schreef ik op 1 juli 2012. Ik was toen bezig met de eventuele aankoop van een huis met atelierruimte - een hele kleine atelierruimte om eerlijk de waarheid te zeggen, nauwelijks groter dan wat ik had (en nu nog even heb). "Het atelier stopt niet bij de drempel, het loopt door... het land daarachter, ver voorbij de horizon." was ik van plan daar in het vensterglas te graveren. Alles om me er aan te blijven herinneren dat je denkruimte, je gevoels- en belevingsruimte je werkelijke werkruimte zijn. Maar ook om mezelf te verzoenen met een concrete werkruimte die niet veel voorstelde.

Nu is dat niet meer nodig. Nog even en ik heb de beschikking over een atelier dat minstens vier keer zo groot is als wat ik nu heb! Mét nog een kleinere werkruimte ernaast. Morgen ga ik de sleutel halen van mijn nieuwe huis, dat op een heel andere plek staat. Nóg noordelijker...

Maar het blijft natuurlijk waar, wat ik afgelopen zomer schreef. Hoe groot en goed geoutilleerd je atelier ook is - het gaat om je manier van kijken, je manier van denken en voelen, de manier waarop je ruimte (zowel innerlijke als uiterlijke) beleeft. De manier waarop je in het leven staat, dat is de basis. En die basis heb ik, mag ik nu na zoveel jaar eindelijk wel zeggen, geloof ik.

KunstKantoor 2012 is ontruimd. De andere twee HOMUNCULI, nr. 2450820.833333 en nr. 2451362.958333 heb ik ook maar in mijn portfolio opgenomen, naast die met dat ei. Ook die twee hebben hun functie in het geheel, en zó slecht zien ze er nu ook weer niet uit!